Xyanua (Cyanide) là hóa chất cực độc nguy hiểm đến tính mạng con người và rất dễ bắt gặp trong tự nhiên. Cùng tìm hiểu Xyanua là gì và có tác động thế nào với sức khỏe nhé!
Khi nhắc đến Xyanua, nhiều người sẽ cảm thấy sợ hãi khi đây là loại hóa chất được xếp vào nhóm cực độc nên rất nguy hiểm đối với sức khỏe. Thế nhưng, loại hóa chất này vẫn được dùng ở mức cho phép trong việc sản xuất giấy, dệt may, nhựa hay dùng để diệt sâu bệnh, sâu bọ.
Do đó việc hiểu rõ về chất độc này sẽ giúp bạn cảnh giác và biết cách bảo vệ bản thân. Cùng Pyrovia tìm hiểu Xyanua (Cyanide) là gì và tác động thế nào đối với sức khỏe qua bài viết sau!
Xyanua (Cyanide) là chất gì?
Theo thông tin từ Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), Xyanua là một hóa chất cực mạnh, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng kể cả ở nhiều dạng hợp chất khác nhau. Xyanua có thể tồn tại ở thể khí không màu như hydro xyanua (HCN), xyanua clorua (CNCl) hoặc dạng tinh thể như kali xyanua (KCN), natri xyanua (NaCN).
Về mùi vị, Xyanua được mô tả là có mùi giống như “hạnh nhân đắng”, nhưng đôi khi là không mùi, do đó rất khó có thể phân biệt được Xyanua với các hóa chất khác.
Xyanua (Cyanide) là chất gì?
Điều đặc biệt nguy hiểm là Xyanua có thể được tìm thấy trong tự nhiên từ các thực phẩm như sắn (khoai mì), hạnh nhân, đậu lima chưa được sơ chế kỹ, hay có trong hạt trái cây như đào, táo, mơ. Bên cạnh đó, Xyanua còn được tìm thấy trong khói thuốc lá, khói đám chay hay trong các sản phẩm dệt may, sản xuất giấy, nhựa, thuốc trừ sâu.
Chất độc Xyanua phát tác thế nào?
Theo PGS-TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên giảng viên Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm (Đại học Bách Khoa Hà Nội) cho biết, xyanua là chất cực độc, con người ăn phải một chút cũng rất nguy hiểm.
Xyanua khi tiếp xúc sẽ hấp thu nhanh vào cơ thể và ức chế nhanh hệ hô hấp, hệ thần kinh, do đó nó có thể gây nguy hiểm tính mạng ngay cả khi chỉ tiêu thụ một liều lượng rất nhỏ.
Chất độc Xyanua phát tác thế nào?
Mức độ nguy hiểm do ngộ độc Xyanua sẽ phụ thuộc vào lượng Xyanua mà cơ thể tiếp xúc, cũng như lộ trình và thời gian tiếp xúc. Việc hít phải khí Xyanua sẽ nguy hiểm nhất, đồng thời nuốt và uống phải Xyanua cũng sẽ gây ngộ độc.
Khi Xyanua đi vào cơ thể con người, chất độc này sẽ ngăn các tế bào trong cơ thể sử dụng oxy, từ đó các tế bào sẽ chết dần và có hại cho tim, não hơn hết.
Dấu hiệu và triệu chứng khi nhiễm Xyanua
Khi bị ngộ độc Xyanua, nạn nhân thường trải qua 3 giai đoạn: Giai đoạn đầu tiên là kích động, thở gấp, lú lẫn và cảm thấy kích động. Tiếp theo, nạn nhân sẽ khó thở, co giật và huyết áp giảm. Cuối cùng, nạn nhân sẽ bị hôn mê sâu, trụy tim, mất phản xạ và có thể dẫn đến tử vong.
Con người có thể nhiễm Xyanua khi tiếp xúc ở lượng nhỏ do hít phải, tiếp xúc qua da hay ăn phải thực phẩm, những dấu hiệu và triệu chứng khi nhiễm Xyanua diễn ra trong vài phút bao gồm: Đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, thở gấp, nhịp tim đập nhanh, cơ thể yếu ớt, bồn chồn.
Dấu hiệu và triệu chứng khi nhiễm Xyanua
Nếu tiếp xúc một lượng lớn Xyanua sẽ có các triệu chứng nguy hiểm hơn như:
- Tinh thần mất ý thức
- Huyết áp giảm
- Chấn thương phổi
- Co giật
- Nhịp tim đập chậm lại
- Suy hô hấp và dẫn đến tử vong
- Nếu nạn nhân sống sót sau khi bị ngộ độc thì vẫn bị những tổn thường về não, tim và thần kinh
Ngay khi phát hiện người bị ngộ độc Xyanua, chúng ta cần ngay lập tức đưa nạn nhân đến cơ sở y tế để có biện pháp cấp cứu kịp thời. Bởi nếu không được sơ cứu, chữa trị kịp thời trong vòng 2 giờ sẽ có nguy cơ tử vong cao. Đồng thời, bạn nên cần cẩn thận sơ chế kỹ trước khi tiêu thụ những thực phẩm tự nhiên được chuyên gia cảnh báo là có chứa Xyanua.
Vừa rồi Pyrovia đã thông tin đến bạn những nguy hại mà chất độc Xyanua ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn có thêm nhiều kiến thức và cảnh giác với chất cực độc này!
Nguồn: Báo Dân trí, báo Pháp luật
Pyrovia